W każdej chwili mogę siarkę wybrać rękami i oddzielić ją od żelaza, lub co łatwiej, zbliżyć do tej mieszaniny magnes: wówczas opiłki żelazne przyskoczą do magnesu, przylgną doń i wszystkie dadzą się tym sposobem oddzielić od siarki, która zostanie sama. Weźmy znowu siarkę, ale wpierw utłuczmy ją w moździerzu na miałki proszek; weźmy dwa razy tyle na wagę sypkich opiłek żelaznych, zmieszajmy wszystko dokładnie, pokropmy wodą, aby z tej mieszaniny wytworzyć gęste ciasto czarne, nadajmy mu kształt stożka lub małej kupki i przykryjmy ją ziemią,  u góry tylko zostawmy mały otwór. Po kwadransie zobaczymy, że ze szczytu tej górki zaczyna się dymić, a po chwili górka ta zamienia się na mały wulkan, ziejący parą i ogniem. Cóż się to stało? Skąd to ciekawe zjawisko? Jest to tak, że żelazo i siarka połączyły się wzajemnie, przy czym nastąpiło tak znaczne rozgrzanie, że buchnął ogień, a woda zamieniła się na parę, która z otworu dymiła. Związek, który tu powstaje, jest rudą siarczaną, jest on czarny, tak, że w nim na oko rozpoznać nie można ani żelaza, ani siarki; jeśli zbliżymy doń magnes, to ten żelaza z pirytu nie wyciągnie, gdyż magnes przyciąga tylko żelazo czyste, a na rudę nie ma wpływu.

pył z drogi

Sławne to doświadczenie zostało zrobione w zeszłym wieku przez pewnego uczonego francuskiego (Lemeri). W ogrodzie swoim kazał on usypać duży kopiec z siarki i żelaza, kazał skropić je wodą i przykryć ziemią, a sam czekał, co z tego będzie. Po godzinie para buchnęła z wierzchołka kopca, który zrobił się podobny do małego wulkanu.

pył z drogi