Niezmiernie rozpowszechnionym w przyrodzie jest minerał, zwany kwarcem. Jest to związek krzemu z tlenem, tak samo jak piasek, tylko że wygląda inaczej. Występuje on bowiem w postaci grudek, na których znać budowę prawidłową, krystaliczną, a często spotyka się, jako pięknie ukształtowane kryształy. Bryłki kwarcu znajdujemy najczęściej w rozmaitych skałach, gdzie są rozsiane, jako ziarna szare, białe, żółtawe, lekko przeświecające i lśniące.

Przyjrzyjmy się kryształowi kwarcu, przedstawionemu na poniższym rysunku. Rzadko spotykamy kryształy tak piękne, tak foremne, jak niniejszy. Jest to słupek o sześciu ścianach, które u obu końców zostały jakby zastrugane, ścięte, i schodzą się u wspólnego wierzchołka. Ani kryształy siarki, ani soli, ani diamentu nie są podobne do kryształów kwarcu. Mają one swój wygląd odrębny, po którym zawsze je poznamy. Bywają one zupełnie małe, ale czasem są wielkie na stopę, lub jeszcze dłuższe, i wtedy stanowią pewną rzadkość. Najczęściej występuje ich kilka lub kilkanaście razem, tak, że są jakby pozlepiane ze sobą i wyglądają, jakby wyrastały ze wspólnej podstawy. Mają one połysk zwykłego szklą, są bezbarwne i przezroczyste, jak woda; niekiedy zaś są białe, jak mleko, i tylko przeświecające, a połysk ich jest wtedy taki, jakby były posmarowane tłuszczem; kiedy indziej są koloru ciemnobrunatnego, prawie czarnego.

Kwarc zupełnie przezroczysty i bezbarwny zowie się kryształem górskim, dlatego zapewne, że najwięcej znajdują go w górach. Alpy, leżące na północy Włoch w Europie, są bogatą skarbnicą tych prześlicznych kamieni. U nas spotykają się między innymi w Górach Świętokrzyskich. Oszlifowane, służą one do wyrobu klejnotów, naśladujących diamenty, nie posiadają jednak ani twardości diamentu, ani jego wspaniałego blasku. Duże bryły kryształu górskiego używają się do wyrabia szkieł do okularów i innych przyrządów, służących do patrzenia. Bryłki drobniejsze, brzydsze, służą z powodu znacznej twardości do szlifowania wielu kamieni od nich miększych.